Zespół Cieśni Nadgarstka

Wprowadzenie

Zespół Cieśni Nadgarstka (ZCN) to powszechnie występujące schorzenie, które coraz częściej dotyka ludzi, szczególnie tych pracujących w biurach lub wykonujących powtarzalne ruchy manualne. Ten stan może istotnie utrudnić wykonywanie codziennych czynności, od prostych czynności po bardziej wymagające zadania.

W niniejszym artykule na blogu skupie się na wyjaśnieniu, czym dokładnie jest ZCN, jakie objawy się pojawiają, co może być jego przyczyną oraz jakie metody leczenia są dostępne.

Moim celem jest nie tylko przekazanie wiedzy na temat fizjoterapii zespołu cieśni nadgarstka, ale również dostarczenie konkretnych narzędzi i strategii, które mogą pomóc w radzeniu sobie z tym schorzeniem.

Na końcu tego wpisu napisałem co koniecznie musisz zrobić przez operacją!

Czym jest zespół cieśni nadgarstka?

Zespół cieśni nadgarstka to choroba, która polega na długotrwałym uciśnięciu nerwu pośrodkowego w okolicy nadgarstka. Powoduje to pogorszony przepływ krwi, a więc problem ze składnikami odżywczymi, tlenem i produktami przemiany materii.

Objawy zespołu cieśni nadgarstka

Objawy zespołu cieśni nadgarstka mogą różnić się w zależności od stopnia zaawansowania schorzenia oraz indywidualnych cech pacjenta. Niektóre z najczęstszych objawów obejmują:

1. Drętwienie i mrowienie: Osoby z ZCN często odczuwają drętwienie lub mrowienie w palcach dłoniowych, zwykle dotykającym kciuka, palca wskazującego, środkowego i częściowo palca serdecznego.
2. Osłabienie mięśniowe: U niektórych pacjentów zespół cieśni nadgarstka może prowadzić do osłabienia mięśni dłoni, co może utrudniać wykonywanie codziennych czynności, takich jak trzymanie przedmiotów.
3. Utrata czucia: W zaawansowanych przypadkach zespołu cieśni nadgarstka może wystąpić utrata czucia w obszarze unerwionym przez środkowy nerw, prowadząca do trudności w rozróżnianiu dotyku i zmniejszenia czułości skóry.
4. Zaniki mięśniowe: W przypadkach długotrwałych i nieleczonych, zespół cieśni nadgarstka może prowadzić do zaniku mięśni dłoni, co jest widoczne jako zmniejszenie objętości mięśniowej.
5. Zwiększone dolegliwości nocne: Niektórzy pacjenci doświadczają nasilonych objawów zespołu cieśni nadgarstka w nocy, co może prowadzić do wybudzeń i zakłóceń snu.
6. Ból nadgarstka: Pacjenci z zespołem cieśni nadgarstka często doświadczają bólu w okolicy nadgarstka, który może promieniować w stronę ręki lub łokcia

Warto zauważyć, że objawy te mogą być różne dla każdej osoby, a ich nasilenie może się zmieniać w zależności od aktywności i czasu trwania schorzenia. Jeśli pojawią się objawy sugerujące zespół cieśni nadgarstka, ważne jest skonsultowanie się z lekarzem lub fizjoterapeutą w celu diagnozy i odpowiedniego leczenia.

Przyczyny zespołu cieśni nadgarstka

1. Przeciążenie i powtarzające się ruchy: Wykonywanie powtarzalnych ruchów ręką i nadgarstkiem. Na przykład przy pracy na komputerze, obsłudze maszyn lub wykonywaniu monotonnych zadań fizycznych. Prowadzi to do nadmiernego obciążenia nadgarstka i zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu cieśni nadgarstka.
2. Urazy i złamania: Urazy nadgarstka, takie jak skręcenia, złamania lub stłuczenia, mogą powodować obrzęk i stan zapalny wokół nerwu. Może to prowadzić do ucisku nerwu i wystąpienia objawów ZCN.
3. Predyspozycje genetyczne: Istnieje genetyczna skłonność do rozwinięcia zespołu cieśni nadgarstka. Oznacza to, że ​​osoby mające krewnych cierpiących na to schorzenie mogą być bardziej narażone na jego wystąpienie.
4. Choroby układu kostno-stawowego: Choroby takie jak reumatoidalne zapalenie stawów, artroza lub dna moczanowa mogą powodować stan zapalny. Skupuje to pogrubieniem tkanek w kanale nadgarstka, co zwiększa ryzyko ucisku nerwu.
5. Ciąża: Zmiany hormonalne zachodzące w organizmie kobiety w czasie ciąży mogą prowadzić do zatrzymywania płynów i obrzęku tkanek wokół nadgarstka. To może zwiększać ryzyko wystąpienia zespołu cieśni nadgarstka u niektórych kobiet w ciąży.

Diagnoza zespołu cieśni nadgarstka

Wywiad medyczny: Lekarz lub fizjoterapeuta przeprowadza wywiad medyczny, podczas którego pacjent opowiada o swoich objawach, ich nasileniu, czasie trwania oraz czynnikach zaostrzających lub łagodzących dolegliwości.

Badanie: Podczas badania ocenia się obszar nadgarstka w poszukiwaniu oznak obrzęku, zaczerwienienia czy obrzęku. Może również wykonywać testy neurologiczne, sprawdzając reakcje czuciowe i siłę mięśni dłoni.

Testy specjalistyczne: Istnieje kilka testów specjalistycznych, które mogą być wykonywane w celu potwierdzenia diagnozy zespołu cieśni nadgarstka. Najczęściej stosowanymi testami są:

• • Test Phalena: Pacjent składa dłonie razem ze zgięciem dłoni w kierunku do siebie (jak do modlitwy) i utrzymuje tę pozycję przez 30 sekund. Pojawienie się objawów drętwienia lub bólu wskazuje na dodatni wynik testu.
  • Test Tinela: Lekarz delikatnie stuka w okolicę nadgarstka, gdzie przebiega nerw śródręczno-paliczkowy. Pacjent odczuwający mrowienie lub drętwienie wskutek stuknięcia ma dodatni wynik testu.

Badania dodatkowe: W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie dodatkowych badań, takich jak badania elektromiograficzne (EMG) lub badania obrazowe, np. rezonans magnetyczny (MRI) lub ultrasonografia, w celu oceny stanu nerwu i tkanek w okolicy nadgarstka.

Leczenie i terapia

Operacyjne

Operacja na zespół cieśni nadgarstka zwykle jest wykonywana w znieczuleniu miejscowym choć czasami może być używane znieczulenie ogólne. Podczas operacji chirurg usuwa część tkanki łącznej, która wywiera ucisk na nerw śródręczno-paliczkowy, zwiększając tym samym przestrzeń w kanale nadgarstka. Po operacji pacjent będzie musiał przejść przez okres rekonwalescencji. Może być konieczne noszenie opatrunku lub szyny na nadgarstku w celu stabilizacji i ochrony obszaru operowanego. Pacjent po operacji powinien skonsultować się z fizjoterapeutą w celu terapii oraz zalecenia ćwiczeń w celu poprawy zakresu ruchu i siły mięśniowej nadgarstka.

Dodatkowo warto zatroszczyć się o bliznę! Napisałem o tym ebook: jedyny w swoim rodzaju, bo adresowany do pacjenta! Znajdziesz go tutaj!

Nieoperacyjne:

1. Fizjoterapeuta może zastosować terapię manualną, która obejmuje techniki mobilizacyjne i masaż w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego, poprawy zakresu ruchu i zmniejszenia ucisku na nerw. Terapia manualna jest skuteczną metodą łagodzenia objawów zespołu cieśni nadgarstka.
2. Unikanie powtarzalnych ruchów lub czynności, które nasilają objawy, może pomóc w zmniejszeniu bólu i napięcia w nadgarstku. Fizjoterapeuta może zalecić zmiany w sposobie wykonywania pewnych czynności, aby zmniejszyć obciążenie na nadgarstku.
3. Ćwiczenia wzmacniające i rozciągające: Regularne wykonywanie ćwiczeń wzmacniających mięśnie dłoni i przedramienia oraz ćwiczeń rozciągających. Może to pomóc w poprawie stabilności i elastyczności nadgarstka oraz zmniejszeniu napięcia.
4. Zmiany w ergonomii pracy: Dla osób, których praca wymaga wykonywania powtarzalnych ruchów ręką i nadgarstkiem. Niezwykle ważne jest dostosowanie stanowiska pracy oraz użycie ergonomicznych narzędzi i przyrządów, aby zmniejszyć obciążenie na nadgarstku i zapobiec nasilaniu się objawów.

Porady dla osób zmagających się z zespołem cieśni nadgarstka

Zwróć uwagę na to jak Twoje dolegliwości się zmieniają. Szukaj takich okoliczności, które zaostrzają problem: przykładem może być praca. Księgowa pracująca cały dzień na komputerze najprawdopodobniej największe dolegliwości będzie odczuwała nocą w tygodniu. Natomiast w nocy z soboty na niedzielę i z niedzieli na poniedziałek będzie lepiej. Aby jednak taką okoliczność zaobserwować trzeba być świadomym swoich objawów! Niezwykle cennym narzędziem jest tutaj Dziennik bólu.

Bardzo dobrym rozwiązaniem w przypadku naszej przykładowej księgowej jest zastosowanie myszki pionowej. Cena takiej myszki nie jest specjalnie wyższa od tej normalnej, ale pozwala to na dużą zmianę w funkcjonowaniu dłoni!

Przed operacją koniecznie…

… idź do fizjoterapeuty. Nie zliczę ile razy w moim gabinecie miałem pacjentów po operacji zespołu cieśni nadgarstka a objawy wracały po paru miesiącach. Dlaczego? Ponieważ problem najprawdopodobniej nie leżał w nadgarstku! Lekarz zrobił zabieg prawidłowo, leki podane przy okazji operacji i po operacji jako profilaktyka przeciwbólowa i przeciwzapalna skutecznie wycisza dalszy proces chorobowy. A jak tylko leki się kończą to problem wraca.

Nerw pośrodkowy może być uciśnięty w wielu różnych miejscach. Od kręgosłupa, przez mięśnie i tkanki miękkie szyi, barku, ramienia i przedramienia. Dobry fizjoterapeuta sprawdzi gdzie występuje problem i zastosuje odpowiednią terapię. A jeśli diagnoza się potwierdzi to terapia nie pójdzie na marne. Jest to idealne przygotowanie do operacji! O fizjoterapii przedoperacyjnej pisałem tutaj!

Podsumowanie

Zespół cieśni nadgarstka to ucisk nerwu pośrodkowego w nadgarstku, powodujący drętwienie, osłabienie mięśni i ból. Przyczyny mogą być zróżnicowane, od powtarzających się ruchów po urazy.

Diagnoza wymaga starannego badania fizycznego i testów specjalistycznych. Istnieją leczenie operacyjne i nieoperacyjne, obejmujące terapię manualną, ćwiczenia, zmiany w aktywności oraz ergonomii pracy.

Podkreśla się znaczenie świadomości objawów, fizjoterapii przedoperacyjnej i opieki pooperacyjnej, aby zapewnić pełny powrót do zdrowia i uniknąć nawrotów.

Jeśli masz diagnozę, albo podejrzewasz u siebie ten problem nie zwlekaj. Zapisz się teraz!

Autor artykułu:

Krzysztof Tabiszewski

magister fizjoterapii, terapeuta manualny