Endoproteza stawu ramiennego – fizjoterapia

Wprowadzenie do tematu

„Endoproteza stawu ramiennego – fizjoterapia” to artykuł dzięki którego przygotujesz się do zabiegu i zrozumiesz jego istotę a także poznasz sposób dalszego – pooperacyjnego leczenia.

Staw ramienny, ze względu na swoją dużą ruchliwość, jest jednym z najważniejszych stawów w ciele człowieka. Niestety, różne schorzenia, takie jak choroby zwyrodnieniowe, urazy czy zapalenia, mogą prowadzić do znacznego ograniczenia funkcji stawu, powodując ból i utrudnienia w wykonywaniu codziennych czynności. Endoproteza stawu ramiennego, czyli chirurgiczne wprowadzenie implantu w celu przywrócenia funkcji stawu. Jest to sposób leczenia w zaawansowanych przypadkach. W niniejszym artykule omówię zarówno klasyczną operację endoprotezy stawu ramiennego, jak i jej wariant odwrócony, a także przeanalizuję szczegółowo proces fizjoterapii, który odgrywa kluczową rolę w powrocie do sprawności.

Przygotowanie do operacji

Fizjoterapia przedoperacyjna ma na celu przygotowanie pacjenta do operacji endoprotezy stawu ramiennego poprzez poprawę ogólnej kondycji fizycznej, wzmocnienie mięśni stabilizujących staw oraz zwiększenie zakresu ruchu i elastyczności tkanek miękkich. Poprzez odpowiednie przygotowanie stawu i ciała do zabiegu, można zminimalizować ryzyko powikłań pooperacyjnych oraz przyspieszyć proces rekonwalescencji.  Niezwykle istotnie jest edukacja pacjenta: jak zabieg będzie wyglądał, co będzie czuć po zabiegu, jakie ograniczenia za sobą niesie.

Jestem ogromnym zwolennikiem przygotowania pacjenta do operacji za pomocą fizjoterapii. O ogromie ich zalet pisałem już tutaj: Fizjoterapia przedoperacyjna.

Operacja: zgodnie z anatomią

Klasyczna operacja endoprotezy stawu ramiennego polega na zastąpieniu uszkodzonej części stawu implantem. W trakcie zabiegu chirurg usuwa uszkodzone elementy stawu, takie jak chrząstka stawowa i kości, a następnie wprowadza implant, który ma na celu odtworzenie funkcji stawu. Procedura ta wymaga precyzji i doświadczenia chirurga ortopedy, ponieważ dokładne umieszczenie implantu oraz jego stabilizacja są kluczowe dla osiągnięcia sukcesu operacyjnego.

Operacja: wariant odwrócony

Zabieg odwróconej endoprotezy stawu ramiennego jest stosowany w przypadkach, gdy mięśnie odpowiedzialne za stabilizację stawu są osłabione lub uszkodzone. Taki stan uniemożliwia skuteczne funkcjonowanie klasycznej endoprotezy. W tej technice klasyczna anatomia stawu zostaje zmieniona. W miejsce głowy kości ramiennej chirurg wstawia implant panewki, który stabilizuje staw. Natomiast część odpowiadającą głowie kości ramiennej na łopatce. Jest to innowacyjna procedura, która może być skuteczną opcją dla pacjentów z zaawansowanymi problemami stawu ramiennego.

Proces Fizjoterapii po endoprotezie ramienia

Przebieg fizjoterapii jest niezwykle istotnym elementem rehabilitacji po operacji endoprotezy stawu ramiennego. Proces dzielimy na kilka faz, zaczynając od okresu pooperacyjnego, a kończąc na pełnej rekonwalescencji. Endoproteza stawu ramiennego – fizjoterapia

1. Faza pooperacyjna (0-6 tygodni)
   W pierwszych tygodniach po operacji, celem fizjoterapii jest zmniejszenie obrzęku, złagodzenie bólu i przywrócenie zakresu ruchu w stawie. Pacjent przeprowadza proste, kontrolowane ćwiczenia pod nadzorem fizjoterapeuty, które mają na celu wzmocnienie mięśni stabilizujących oraz zapobieganie zrostom. Zapoznaj się kończenie z moim ebookiem o bliznach!
2. Faza średniozaawansowana (6-12 tygodni)
   W tej fazie skupiamy się na zwiększaniu zakresu ruchu w stawie oraz wzmocnieniu mięśni otaczających. Ćwiczenia stają się bardziej zróżnicowane i skomplikowane, a pacjent stopniowo wraca do codziennych aktywności, takich jak mycie się czy ubieranie.
3. Faza Zaawansowana (12 tydzień – 6 miesięcy)
   W tym okresie stawiamy sobie za cel dalsze zwiększanie siły i wytrzymałości mięśni. A także na poprawę koordynacji ruchowej oraz pełne przywrócenie zakresu ruchu w stawie. Ćwiczenia są bardziej intensywne i skoncentrowane na funkcjonalności. A to wszystko po to aby pacjent mógł powrócić do wykonywania swoich codziennych czynności.
4. Faza pełnej rekonwalescencji (6 miesięcy – 1 rok)
   W ostatniej fazie fizjoterapeuta nadal wspiera pacjenta w dążeniu do osiągnięcia pełnej sprawności stawu ramiennego. Zajęcia fizjoterapeutyczne są prowadzone mniej intensywnie. Jednak nadal są istotne dla utrzymania osiągniętej poprawy i zapobiegania nawrotom.

Pamiętaj: powyższe ramy czasowe są bardzo ogólne, a każdy przypadek jest inny! Warte zaznaczenia jest także to, że fizjoterapia nie odbywa się codziennie, częściej na początku leczenia, a na bardziej zaawansowanym etapie spotkania są o wiele rzadsze.

Podsumowanie

Endoproteza stawu ramiennego jest poważnym zabiegiem chirurgicznym, który może znacząco poprawić jakość życia pacjenta cierpiącego na schorzenia stawu.

Jednakże, sukces zabiegu nie jest tylko kwestią samej operacji, ale również skutecznej rehabilitacji.

Proces fizjoterapii odgrywa kluczową rolę w powrocie do sprawności, a każda faza jest niezwykle istotna dla osiągnięcia optymalnych wyników. Współpraca pomiędzy pacjentem, fizjoterapeutą i lekarzem prowadzącym jest kluczowa dla sukcesu całego procesu rehabilitacji. Pamiętaj, że każdy przypadek jest indywidualny, dlatego też rehabilitacja powinna być dostosowana do potrzeb i możliwości pacjenta.

Autor artykułu:

Krzysztof Tabiszewski

magister fizjoterapii, terapeuta manualny